روایت جدید وزیر کار درباره حقوق کارگران | افزایش 5 میلیونی حقوق کارگران در خرداد ماه؟

خبرنگار شایلین بهبودی:

وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفت: حقوق و دستمزد براساس مصلحت کشور و حقوق کارگران افزایش داده شده است و امیدواریم متوسط افزایش حقوق در ۱۴۰۳ از نرخ تورم سبقت بگیرد.

سید صولت مرتضوی در قرارگاه اشتغال خوزستان اظهار کرد: بیشترین سفر آیت الله رییسی به استان خوزستان بود. به مردم استان خوزستان تسلیت می‌گویم. شهید رییسی غم‌خوار و دلسوز خوزستان بود.

وی ادامه داد: جلسه خوب است اما گزارش، مکتب اقدام و عمل آیت الله رییسی نیست. باید در تراز این مکتب برنامه‌ریزی کنیم. البته کارهای بزرگی صورت گرفته است. خوشبختانه مستمرا شاهد کاهش نرخ بیکاری هستیم. در سال ۱۴۰۲ نرخ به ۸.۱ درصد رسیده است؛ یعنی کمترین نرخ بیکاری در ۴ دهه اخیر.

وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفت: یکی از مشکلات، اشتغال بانوان است؛ بر اساس روایت‌های متعدد در سال ۱۴۰۲ وعده صادق آیت الله رییسی مبنی بر ایجاد سالانه یک میلیون فرصت شغلی، به بیش از یک میلیون رسید.

مرتضوی عنوان کرد: مرکز آمار ایران اعلام کرده خالص اشتغال ۷۷۴ هزار نفر است و این اشتغال به جز بازنشستگان است. ۷۱ هزار و ۶۱۲ نفر فقط در خوزستان در ۱۴۰۲ بیمه‌پرداز جدید صندوق تامین اجتماعی شده‌اند.

وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی بیان کرد: خوزستان چند چالش دارد که یکی از آن‌ها فرهنگ کار است. بعدی گرایش در کارهای تخصصی است. ریل‌گذاری در نظام متوسطه تغییر پیدا کرده است. براساس آخرین گزارش ۶۷ درصد دانش‌آموزان متوسطه، به سمت رشته‌های فنی گرایش پیدا کرده‌اند.

وی یادآور شد: باید در جامعه نیازسنجی کرد و دید که چه آموزش‌هایی نیاز است و در این راستا باید از هوش مصنوعی و شرکت‌های دانش بنیان استفاده کرد.

مرتضوی ادامه داد: هدف‌گذاری کاهش دو درصدی نرخ بیکاری هدف‌گذاری خوبی است و امیدوارم عملیاتی شود. علاوه بر اینکه اشتغال ایجاد شده است نرخ مستمری بگیران نیز کاهشی شده و این کار بسیار بزرگی است.

وی با بیان اینکه اقتصاد کشور تحت تاثیر اخم و لبخند قرار نمی‌گیرد، عنوان کرد: حقوق و دستمزد براساس مصلحت کشور و کارگران افزایش داده شده است. امیدواریم متوسط افزایش حقوق در ۱۴۰۳ از نرخ تورم سبقت بگیرد. نرخ تورم در فروردین و اردیبهشت کاهشی بوده است. هدف‌گذاری شده که به کانال ۲۰ درصد برسد و نرخ تورم ۲۸ تا ۳۰ درصد هدف‌گذاری شده و حتما محقق می‌شود.

مرتضوی گفت: یکی از ایرادهای نظام آموزش عالی از قدیم، تعریف دانشجو برای استاد است. ما می‌بینیم در چه رشته‌ای، استاد وجود دارد و یعنی برای دانشجو استاد استخدام نمی‌کنیم. وزارت علوم در حال ریل گذاری است و دانشگاه‌های فنی و حرفه‌ای نیز بسیار پر رونق شده‌اند.

وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی خاطرنشان کرد: یکی از دغدغه‌های آیت الله رییسی، منطقه اندیکا، ایذه، باغ‌ملک و مسجدسلیمان است و حتما باید به این مناطق توجه شود. استان استعدادهای بسیار زیادی دارد. از محل منابع ۱۴۰۲ تقریبا ۹۰ همت پول داریم و منابع وجود دارد.

بابایی درباره اظهارات معاون وزیر کار مبنی بر اینکه لایحه پیشنهادی اصلاح مواد ۴۱ و ۱۶۷ قانون کار برای تعیین مزد کارگران به زودی به دولت ارائه می‌شود، تاکید کرد: این موضوع مبنای قانونی ندارد و مجلس هم در این رابطه واکنش نشان خواهد داد، زیرا ما جزو کشورهایی هستیم که به مقاوله نامه‌های بین المللی پیوستیم و تعیین مزد باید با توافق کارگران باشد.

رحمت‌الله نوروزی، نایب رییس فراکسیون کارگری مجلس نیز گفت: همواره شورای عالی کار در این زمینه نقش‌آفرین بوده است اما اکنون در این قضیه تلاش شده است تا توپ را در زمین مجلس اندازند. اینکه از مسوولیت خود شانه خالی کنیم، کار خوبی نیست. هر سال رهبر انقلاب در اردیبهشت‌ماه بر امرار معاش کارگران به‌عنوان حداقلی‌ترین اقدام تاکید دارند. وزارت کار متولی این امر است و باید پاسخگو باشد که برای این اقدامات حداقلی چکار کرده است؟

وی متذکر شد: برای قشری که هم در جنگ، هم در انقلاب، هم در سازندگی و هم در شرایط تحریم‌های ظالمانه پای انقلاب ایستاده‌اند و برای قشر کارگری که با جان و دل خالصانه مجاهدانه کرده و زحمت کشیده‌اند باید این اقدامات حداقلی را فراهم کنیم. تعیین مزد کارگران قرار سه‌جانبه میان کارگر، کارفرما و دولت است. این امر را باید وزیر تدبیر کند. کارگران ما قشر زحمت‌کشی هستند. آقای مرتضوی نیز به‌عنوان وزیر کار و متولی این امر باید این کار را دنبال کنند. پس از انقلاب همیشه دولت‌ها در ماجرای تعیین حداقل مزد کارگران نقش‌آفرین بوده‌اند و وزیر کار با تعامل با نمایندگان کارگری این امر را اجرایی کرده‌اند. بنابراین سپردن مسئولیت تعیین حداقل مزد کارگران از شورای عالی کار به مجلس، شانه خالی کردن وزیر کار از مسئولیتی است که برعهده خودش است.

با این وجود، وزیر کار آخر فروردین ماه در پاسخ به سوالی پیرامون وضعیت لایحه واگذاری تعیین نرخ دستمزد کارگران به مجلس گفت؛ لایحه واگذاری تعیین دستمزد در حوزه کارشناسی وزارتخانه در حال بررسی است، در بخش کارشناسی وزارتخانه است که بعد باید به دولت ارسال شود و در صورت تصویب در هیات دولت به مجلس ارسال خواهد شد.

مرتضوی همچنین دهم اردیبهشت در مورد لایحه اصلاح قانون کار بیان کرد: چون در حال حاضر یک تشکل از کارگران در شورای عالی کار حضور دارند، با ارائه لایحه اصلاح موادی از قانون کار باید از دو تشکل قانونی دیگر هم در شورای عالی کار حضور داشته باشند.

وی تاکید کرد: وظیفه شورای عالی کار فقط تعیین حداقل مزد نیست وظایف دیگری هم دارد لذا پیشنهاد دادیم که حداقل مزد کارگران با مشورت شرکای اجتماعی در مجلس که متشکل از نمایندگان آحاد جامعه هستند، در لایحه بودجه و همزمان با حقوق کارمندان دولت تعیین شود.

در این میان اما برخی کارشناسان با وجود این فشارها، بعید می‌دانستند که نحوه تعیین حقوق کارگران تغییر کند.حمید حاج‌اسماعیلی، کارشناس بازار کار گفت: دولت مستاصل شده است و رفتار نادرستی که دولت در سال ۱۴۰۱ در تعیین دستمزد برای کارگران انجام داد، در سال ۱۴۰۲ نیز تکرار کرد.

وی افزود: دولت برای فرار، این اظهارات را بیان می‌کند که دستمزد را به مجلس واگذار کنیم؛ به طوری که در سال جدید با لایحه‌ای که ادعا می‌کند به مجلس خواهد فرستاد، دستمزد را پیشنهاد می‌دهد که در مجلس تعیین شود.

این کارشناس بازار کار تصریح می‌کند: واقعیت این است که قانون در حال حاضر این اختیار را به شورای عالی کار داده است و تا زمانی که قانون تغییر نکند، چنین امکانی وجود ندارد.

حاج‌اسماعیلی عنوان می‌کند: من بعید می‌دانم که مجلس چنین کاری را قبول کند؛ با وجود این‌که فرقی نمی‌کند و در مجلس هم اگر بخواهد دستمزد تعیین شود، حتما باید سازوکاری برای حضور نمایندگان کارگری در قانون دیده شود.

وی متذکر می‌شود: اساس و استاندارد تعیین دستمزد در دنیا این است که خود کارگران برای آن چانه‌زنی می‌کنند و بخشی از میز مذاکره در چانه‌زنی‌های دستمزد هستند.

این کارشناس بازار کار یادآور می‌شود: این‌که وزیر کار بیان کرد تعیین دستمزد را باید به مجلس واگذار کنیم، نشانه استیصال وزیر کار است و او درمانده شده است. اما نشانه قوت گروه کارگری است که حاضر نشده از دستورات و سلیقه‌ها و آمار و ارقامی که ارائه می‌دهد، تبعیت کند. دولت برای فرار از معرکه، این بحث‌ها را مطرح می‌کند.

در این کش و قوس‌های خبری اما در هفته جاری در مقابل همه انتقادها و گلایه‌ها نسبت به تغییر روس تعیین دستمزد، در نهایت دولت از موضع خود عقب‌نشینی کرد. بر همین اساس سخنگوی دولت ۱۸ اردیبهشت‌ماه در واکنش به اظهارنظر مسوولان وزارت کار درباره واگذاری تعیین حقوق کارگران از سوی مجلس و حذف سه‌جانبه‌گرایی، تاکید کرد: دولت هیچ تصمیمی درخصوص واگذاری مرجع تعیین حقوق کارگران به مجلس نگرفته و به سه‌جانبه‌گرایی معتقد است.

وی عنوان کرد: دولت به اصل ۳ جانبه‌گرایی معتقد است. تضمین حقوق کارگر و کارفرما در گروی اصل سه‌جانبه‌گرایی خواهد بود. دولت در این موضوع هیچ برنامه و لایحه‌ای ندارد هیچ لایحه‌ای در این خصوص نه تصویب شده و نه در این دولت تصویب خواهد شد دولت مخالف نقض اصل سه‌جانبه‌گرایی و واگذاری آن به مجلس شورای اسلامی است.

بلافاصله پس از این اظهارنظر، وزیر کار از عقب‌نشینی این وزارتخانه برای اصلاح ماده ۴۱ قانون کار خبر داد و گفت: دستور آقای رئیس‌جمهور روی چشم ما جا دارد و فعلا اراده‌ای برای اصلاح این ماده قانونی نداریم.

وی با اشاره به موضوع پیشنهاد تعیین حقوق و دستمزد کارگران در مجلس گفت: در مورد ماده ۴۱ و ماده ۱۶۷ وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی پیشنهاد اصلاحیه داشت که در جلسه روز کارگر که با حضور رئیس جمهور برگزار شد برخی از نمایندگان تشکل‌ها از رئیس‌جمهور درخواست کردند که بگذاریم ماده ۴۱ به همان سبک بماند و همواره شورای‌عالی اشتغال حداقل حقوق و دستمزد کارگران را مانند گذشته تعیین کند و این امر به مجلس شورای اسلامی سپرده نشود.

وی افزود: رئیس‌جمهور نیز اشاره‌ای داشتند که ما آن را درک کردیم و از ارسال لایحه اصلاح ماده ۴۱ عقب‌نشینی کردیم.