خبر خوش دولت برای آغاز دور جدید همسان سازی حقوق بازنشستگان | افزایش 7 میلیونی حقوق بازنشستگان از آبان ماه

حقوق بازنشستگان یکی از بحث برانگیز ترین موضوعات دولت و مجلس است . در ابتدای امسال بارها اخباری درباره افزایش مجدد حقوق بازنشستگان به گوش رسید که اجرای این حکم مستلزم همسان سازی حقوق بارنشستگان است. در چند ماه اخیر در چند مرحله معوقات حقوق بازنشستگان به همراه حقوق ماهیانه آنها برایشان واریز شده است اما با توجه به رشد تورم حقوق بازنشستگان کفاف معیشت آنها را نمی دهد.توزیع حقوق بازنشستگان دولتی در پایان خرداد امسال نشان می‌دهد میانگین حقوق بازنشستگان در بهار 1402 حدودا 42 درصد بیشتر از موقعیت مشابه خود در سال گذشته بوده است.

طبق گفته سخنگوی کمیسیون تلفیق برنامه هفتم توسعه، دولت و مجلس درباره گنجاندن موضوع همسان‌سازی حقوق بازنشستگان در این برنامه به توافق اولیه رسیدند.

لایحه برنامه هفتم توسعه در حالی از سوی دولت به مجلس شورای اسلامی ارائه شد که جای همسان‌سازی حقوق بازنشستگان در آن خالی بود و این موضوع منجر به اعتراض جمعی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی شد و در تذکرات خود در صحن مجلس نسبت به این موضوع گله‌مند بودند و تاکیدشان بر این بود که حتماً در طول بررسی لایحه برنامه هفتم توسعه در مجلس، همسان‌سازی حقوق بازنشستگان مورد توجه قرار گیرد و در این لایحه گنجانده شود.

لایحه برنامه هفتم توسعه کشور پیش از بررسی در صحن مجلس، در کمیسیون‌های تخصصی و کمیسیون تلفیق مورد بررسی قرار گرفت و انتقادات به نبود همسان‌سازی حقوق بازنشستگان در این لایحه باعث شد «کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی» مصوبه‌ای را در این مورد به تصویب برساند. در واقع، کمیسیون برنامه و بودجه مجلس در جریان بررسی برنامه هفتم توسعه تصویب کرد که «همسان‌سازی حقوق بازنشستگان در این لایحه درج شود.» این موضوع در قالب پیشنهاد و مصوبه کمیسیون برنامه و بودجه به کمیسیون تلفیق لایحه برنامه هفتم توسعه داده شد و به این ترتیب این موضوع باید در کمیسیون تلفیق برنامه هفتم بررسی و درباره آن تصمیم‌گیری می‌شد.

قرار نیست همسان‌سازی از برنامه هفتم حذف شود

اعضای کمیسیون تلفیق برنامه هفتم توسعه طی جلسات متوالی و متعدد، لایحه پیشنهادی دولت درباره برنامه هفتم توسعه را مورد رسیدگی قرار دادند و حدود ۶ هفته کاری را برای بررسی جزئیات لایحه برنامه هفتم توسعه پشت سر گذاشتند. سرانجام گزارش کمیسیون تلفیق برنامه هفتم توسعه آماده بررسی در صحن مجلس شد، اما در مورد بازنشستگان و تعیین تکلیف مناسب‌سازی و همسان‌سازی حقوق آنان چیزی در این گزارش نیامده بود.

مجتبی رضاخواه، نایب رئیس کمیسیون تلفیق لایحه برنامه هفتم مجلس شورای اسلامی درباره همسان‌سازی حقوق بازنشستگان گفت: «صندوق‌های بازنشستگی کشوری و لشکری در پرداخت حقوق دچار اشکال هستند. مجلس برای اینکه بتواند این مشکل را حل کند ورود کرد تا مدیریت صندوق‌های بازنشستگی بهبود پیدا کند. ما در حال اصلاح این صندوق‌ها هستیم و اگر اصلاح شود، به این مفهوم است که منابع بیشتری برای صندوق‌های بازنشستگی باقی می‌ماند که بتوانند به بازنشستگان پرداخت کنند.»

نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: «در مجلس به دنبال این هستیم که اصلاحات ساختاری ایجاد شود و در نتیجه امکانات در اختیار صندوق‌ها قرار گیرد که بتوانند منابع بیشتری را داشته باشند تا به بازنشستگان پرداخت کنند، لذا قرار نیست همسان سازی حقوق بازنشستگان از برنامه هفتم حذف شود، اما به بررسی‌های بیشتری نیاز دارد.»

موضوع بازنشستگان مراعا ماند

مجلس شورای اسلامی از سوم مهر ماه در حال بررسی گزارش کمیسیون تلفیق درباره برنامه هفتم توسعه است که روز (شنبه ۱۵ مهر ماه) به سرفصل مربوط به بازنشستگان رسید، اما این بخش از برنامه هفتم توسعه مراعا گذاشته شد و قرار شد بعد از اصلاح در کمیسیون تلفیق برنامه هفتم توسعه، در مجلس رسیدگی شود.

عبدالرضا مصری، نایب رئیس مجلس که ریاست آن جلسه را بر عهده داشت درباره مواد مراعا گذاشته شده، توضیح داد: «در مواد ۲۸ تا ۳۱ لایحه برنامه هفتم توسعه در مورد وضعیت صندوق‌های بازنشستگی بحث شده اما در مورد خود بازنشستگان و تعیین تکلیف مناسب‌سازی و همسان‌سازی حقوق چیزی نیامده است، بنابراین مقرر شد این موارد مراعا گذاشته شود تا با برگزاری جلساتی با دولت آن را تعیین تکلیف و در جلسه علنی مطرح کنیم.»

نایب رئیس مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: «بنابراین ضروری است این مواد به عنوان ارجاع به کمیسیون مراعا گذاشته شود تا نمایندگان در جریان اصلاحات قرار گیرند، زیرا ممکن است برای بازنشستگان منابعی در نظر گرفته شود و نباید موضوعی را تصویب کرد که منابع آن در نظر گرفته نشود.»

مطالبه بازنشستگان از مجلس

با وجود این، تذکرات نمایندگان مبنی بر لزوم توجه به این مسأله در برنامه هفتم توسعه ادامه داشت، به طوری که حجت الاسلام سید جواد حسینی‌کیا، عضو مجمع نمایندگان استان کرمانشاه در جلسه علنی روز (سه‌شنبه ۱۸ مهر ماه) مجلس شورای اسلامی طی تذکر شفاهی، گفت: «این روزها بسیاری از بازنشستگان از ما مطالبه دارند که موضوع همسان‌سازی حقوق آنان اجرا شود. انتظار می‌رود در برنامه هفتم توسعه حتماً به همسان سازی حقوق بازنشستگان توجه شده و این موضوع اجرایی شود.»

محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی نیز در پاسخ به این تذکر، گفت: «ما فصل مربوط به موضوع همسان‌سازی حقوق بازنشستگان را مراعا گذاشتیم و الان با دولت در حال رایزنی هستیم. حتماً موضوع همسان‌سازی حقوق بازنشستگان در لایحه برنامه هفتم توسعه مورد توجه قرار خواهد گرفت.»

جلسه سه ساعته دولت و مجلس برای بازنشستگان

محسن زنگنه، سخنگوی کمیسیون تلفیق برنامه هفتم توسعه هم درباره آخرین وضعیت همسان‌سازی حقوق بازنشستگان به خبرنگاران، گفت: «دوشنبه (۱۷ مهر ماه) جلسه‌ای ۳ ساعته بین رئیس مجلس شورای اسلامی، رئیس کمیسیون تلفیق برنامه هفتم توسعه و رئیس سازمان برنامه و بودجه برگزار و جمع‌بندی اولیه این شد که ما در طول برنامه هفتم توسعه بتوانیم بحث متناسب سازی حقوق بازنشستگان را به سرانجام برسانیم و هدف گذاری شد که تا پایان برنامه هفتم شاهد تحقق این موضوع باشیم. تلاش ما بر این اساس است که تا پایان برنامه هفتم بتوانیم بحث متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان را محقق کنیم.»

به هر صورت باید منتظر ماند و دید توافق دولت و مجلس شورای اسلامی درباره بازنشستگان به کجا می‌رسد و این موضوع در لایحه برنامه هفتم توسعه به تصویب می‌رسد یا خیر.

ناگفته نماند که همسان‌سازی حقوق بازنشستگان موضوع جدیدی نیست و در قانون برنامه ششم توسعه هم وجود داشت، به طوری که در ماده ۳۰ برنامه ششم توسعه آمده بود: «دولت مکلف است بررسی‌های لازم جهت برقراری عدالت در نظام پرداخت، رفع تبعیض و متناسب‌سازی دریافت‌ها و برخورداری از امکانات شاغلین، بازنشستگان و مستمری‌بگیران کشوری و لشکری سنوات مختلف را انجام دهد و در جهت تصویب در مسیر قانونی قرار دهد و اجرا نماید.»

البته در خوش‌بینانه‌ترین حالت گفته می‌شود که فقط ۳۰ درصد برنامه ششم توسعه اجرا شد و موضوع همسان‌سازی حقوق بازنشستگان هم با آنکه در این قانون آمده بود، اما دولت قبل به تکالیف برنامه‌های توسعه در مورد بازنشستگان آن طور که باید و شاید عمل نکرد و بعد از بحث‌های زیاد سرانجام در سال ۹۹ حاضر به اجرای همسان‌سازی شد که آن هم طبق گفته بسیاری از کارشناسان و نمایندگان مجلس پر از ایراد بود.

ضرورت توجه به همسان‌سازی حقوق بازنشستگان

سید مهدی فرشادان، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس  این موضوع را تأیید کرد و گفت: «موضوع همسان‌سازی حقوق بازنشستگان در برنامه ششم توسعه آمده بود و بر اساس آن حقوق یک فرد بازنشسته باید ۸۵ درصد فرد شاغل هم تراز خود باشد. طبق ماده ۳۰ قانون برنامه ششم توسعه، دولت باید طی ۵ سال حقوق بازنشستگان را همسان‌سازی می‌کرد، اما در این چند سالی که از اجرای برنامه ششم گذشت، دولت رقم ناچیزی را برای همسان‌سازی حقوق بازنشستگان در نظر گرفت.

وی با تاکید بر اینکه همسان‌سازی حقوق بازنشستگان باید به طور کامل اجرایی شود، ادامه داد: «با توجه به تورم و شرایط اقتصادی جامعه، افراد بازنشسته تحت فشار هستند که لازم است حقوق این افراد به طور کامل همسان‌سازی شود.»

عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه همسان سازی حقوق بازنشستگان باید در جریان بررسی لایحه برنامه هفتم توسعه به تصویب برسد، اظهار داشت: «باید این موضوع در برنامه هفتم توسعه هم به تصویب برسد تا دولت مکلف به اجرای آن باشد و هر سال بودجه‌ای را برای همسان‌سازی حقوق بازنشستگان در بودجه سالیانه اختصاص دهد.»

اعتبار همسان‌سازی در بودجه بیاید

البته بهتر است که دولت و مجلس فقط به گنجاندن همسان‌سازی در برنامه هفتم توسعه بسنده نکنند، چرا که برنامه پنج ساله توسعه کشور راهبرد است نه تکلیف و برای آنکه همسان‌سازی به واقع محقق شود، باید اعتبار همسان‌سازی برای همه صندوق‌های بازنشستگی در بودجه‌های سنواتی در نظر گرفته شود و مجلس هم با ابزارهای نظارتی خود دولت را ملزم به اجرای آن کند.

فارغ از این مسأله مهم و با توجه به اینکه یکی از اصلی‌ترین مطالبه بازنشستگان، دائمی کردن همسان‌سازی حقوق آنان است، باید ببینیم دولت و مجلس منابع پایداری برای تحقق این موضوع در نظر می‌گیرند و این موضوع در قانون برنامه هفتم توسعه به تصویب می‌رسد یا خیر.

حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی 1402

 نماینده مردم مهریز در مجلس با بیان اینکه انتظار داشتیم دولت عدالت محور آقای رئیسی برنامه ای ارائه کند که از آن عدالت تراوش کند، گفت: همسان سازی حقوق بازنشستگان که در برنامه ششم وجود داشت در برنامه هفتم حذف شد.

محمدرضا صباغیان بافقی در نشست علنی امروز (دوشنبه، ۳ مهرماه) مجلس ضمن یک تذکر آئین نامه‌ای، از حذف همسان سازی حقوق بازنشستگان خبر داد. او با استناد به ماده ۱۸۰ آئین نامه داخلی مجلس عنوان کرد: طبق این ماده قانون برنامه هفتم باید دو سال قبل به مجلس ارائه می‌شد که این نشان می دهد دولت و حتی مجلس اعتقاد چندانی به قانون برنامه ندارند. به همین دلیل شاهدیم که قانون برنامه با اجرای ۹ درصدی یا بعضا تا ۲۵ درصد همراه است.

نماینده مردم مهریز و بافق و بهاباد و خاتم و ابرکوه در مجلس افزود: همه انتظار داشتیم دولت عدالت محور آقای رئیسی برنامه‌ای را ارائه کند که عدالت از آن تراوش کند، اما همسان‌ سازی حقوق بازنشستگان که در برنامه ششم وجود داشت در برنامه هفتم حذف شد.

حذف همسان سازی حقوق بازنشستگان از برنامه هفتم

وی یادآورشد: انتظار جامعه، شعار دولت و همچنین مبانی اسلامی و وضعیت بازنشستگان را در نظر بگیرید، چرا این موضوع در برنامه هفتم دیده نشده است. یا موضوع تجمیع و شفاف سازی حقوق دریافتی مسئولین و مقامات که در برنامه هفتم نیامده است به همین دلیل معاون یک مجموعه بالغ بر ۴۰۰ میلیون تومان اضافه کاری در یک سال دریافت می کند.

صباغیان تصریح کرد: حداقل انتظار ما این بود که اگر این قوانین اجرا نمی شود در برنامه هفتم وجود داشته باشد. دولت دائما دم از مردمی سازی اقتصاد و کشور می زند اما مدیریت واحد شهری که الفبای مردمی سازی است هم در برنامه هفتم دیده نشده است.

عضو کمیسیون شوراها و امور داخلی کشور تصریح کرد: این موارد نشان می دهد که برنامه، برنامه کاملی نیست و حتی تشکل های صنفی و مردمی نیز در برنامه دیده نشده است لذا انتظار داریم لایحه به دولت بازگردد و با ۹ هزار پیشنهادی که ثبت شده در تدوین برنامه تجدیدنظر کند.

محمدباقر قالیباف رئیس مجلس در پاسخ به این تذکر، عنوان کرد: باید این نکته را بگویم که در صورت رأی منفی مجلس به کلیات، لایحه به کمیسیون بازمی گردد نه دولت؛ ضمن اینکه برخی موارد مطرح شده در کمیسیون مورد توجه قرار گرفت.رئیس مجلس شورای اسلامی با تاکید بر اینکه حتماً در برنامه به مباحث ایثارگران، کارگران و بازنشستگان توجه داریم، گفت: دولت و مجلس حتماً چارچوب‌هایی را دنبال می‌کنند که بتوانیم این مسائل را پیش ببریم.

محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی در جلسه علنی مجلس شورای اسلامی و در جریان رسیدگی به لایحه برنامه هفتم توسعه جمهوری اسلامی ایران، در پاسخ به تذکر برخی نمایندگان درباره لزوم رسیدگی به وضعیت بازنشستگان در برنامه هفتم توسعه با تاکید بر اینکه حتماً در برنامه به مباحث ایثارگران، کارگران و بازنشستگان توجه داریم، گفت: اینها از موضوعاتی است که حتماً در برنامه درباره آنها سکوت نکردیم و دولت و مجلس حتماً چارچوب‌هایی را دنبال می‌کنند که بتوانیم این مسائل را پیش ببریم.

افزایش حقوق بازنشستگان کشوری

وی افزود: این مباحث در حال حاضر در دستور جلسات کمیسیون تلفیق برنامه هفتم توسعه قرار دارد.

سخنگوی کمیسیون تلفیق مجلس شورای اسلامی با تکذیب توجه نشدن به حقوق بازنشستگان در برنامه هفتم توسعه گفت: سه بند از برنامه هفتم توسعه به حقوق و مستمری بازنشستگان اختصاص دارد.

دبیر اجرایی خانه کارگر مازندران ضمن انتقاد شدید به لایحه برنامه هفتم توسعه؛ مفاد این لایحه را برخلاف عدالت اجتماعی عنوان کرد.

نصرالله دریابیگی (نایب رئیس کانون عالی بازنشستگان کشور) درمراسم جشن ولادت حضرت محمد مصطفی (ص) و حضرت امام جعفر صادق (ع) که با حضور تشکل‌های کارگری و بازنشستگان استان و جمع زیادی از کارگران صنوف مختلف این استان برگزار شد، در خصوص تبعات احتمالی تصویب لایحه هفتم در مباحث کار و کارگری، گفت: تشکل‌های کارگری و تشکیلات خانه کارگر مفاد این لایحه را تنش آفرین و دست اندازی به منابع مالی سازمان تأمین اجتماعی می‌دانند و قطعاً سکوت نخواهند کرد.

رئیس کانون بازنشستگان تأمین اجتماعی مازندران و نایب رئیس کانون عالی بازنشستگان کشور ضمن اشاره به وضعیت بحرانی معاش بازنشستگان گفت: در کشوری که الگوی زن و مرد آن پیامبر مهربانی و ائمه اطهار هستند، انصاف نیست که کارگران و بازنشستگان درفقر و محرومیت رو به افزایش به سر ببرند.

دریابیگی گفت؛ آیا حق نداریم مراتب گلایه خود را از نمایندگان محترم مجلس اعلام نماییم؛ سالهاست که صدای اعتراض بازنشستگان درخصوص متناسب‌سازی حقوقشان را می‌شنوند و دربرابر مفاد ضد کارگری و تضعیف کننده تامین اجتماعی فقط به صحبت کردن و وعده دادن بسنده می‌کنند.

جدول افزایش حقوق بازنشستگان کشوری

در این مراسم خانم صادقی مسئول اتحادیه زنان خانه کارگر تشکیلات مازندران در سخنان خود گفت؛ پیامبر خدا و ائمه اطهار الگوهای کاملی برای زنان و مردان ایرانی هستند. در پایان مراسم ۱۴ هدیه بقید قرعه به حاضرین اهدا شد.حدود 23 هزار بازنشسته دولتی حقوقی بیش از 20 میلیون تومان دریافت می‌کنند.

آخرین آمارهای منتشره از سوی صندوق بازنشستگی کشوری نشان می‌دهد، تعداد بازنشستگان دولتی که حقوق‌بگیر صندوق بازنشستگی کشوری هستند در پایان خرداد امسال به یک میلیون و 639 هزار و 167 نفر رسیده که نسبت به پایان خرداد سال 1401 معادل 3.5 درصد افزایش یافته است.

مبلغ حقوق بازنشستگان 1402

بر اساس این گزارش میانگین حقوقِ حقوق بگیران صندوق بازنشستگی کشوری در پایان خرداد امسال (برای کل برقراری‌ها) معادل 11 میلیون و 275 هزار تومان بوده که نسبت به خرداد سال گذشته حدود 42 درصد افزایش داشته است؛ این افزایش عمدتا ناشی از اجرای طرح متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان کشوری در پاییز 1399 و استمرار اجرای آن تا سال 1402 بوده است.

از سوی دیگر افرادی که در سال 1402 بازنشسته شده و حقوق بگیر صندوق بازنشستگی کشور شده‌اند (برقراری‌های جدید)، میانگین اولین حقوق بازنشستگی آنان معادل 14 میلیون 720 هزار تومان بوده، این در حالی است که میانگین آخرین حقوق اشتغال آنان 15 میلیون و 420 هزار تومان بوده است.

توزیع حقوق بازنشستگان دولتی در پایان خرداد ماه امسال به تفکیک میزان حقوق دریافتی نشان می‌دهد از 1.6 میلیون نفر بازنشسته دولتی، بیش از 417 هزار نفر حقوقی بین 10 تا 11.2 میلیون تومان دریافت می‌کنند، این میزان تقریبا 25.5 درصد تعداد حقوق بگیران صندوق بازنشستگی را تشکیل می‌دهند.

همچنین حدود 21.4 درصد از تعداد حقوق بگیران صندوق بازنشستگی کشوری که تعداد آنها بیش از 350 هزار نفر است حقوقی بین 11.2 تا 12.5 میلیون تومان دریافت می‌کنند.

در مجموع توزیع حقوق بازنشستگان دولتی در پایان خرداد امسال نشان می‌دهد که حدود 78 درصد تعداد بازنشستگان کشوری تقریبا حقوقی بین 9 تا 13.5 میلیون تومانی دریافت می‌کنند.

طبق این گزارش کمتر از 5 درصد (4.8%) تعداد بازنشستگان دولتی نیز که تعداد  آنها حدود 79 هزار نفر است، حقوقی کمتر از 7.7 میلیون تومان دریافت می‌کنند.

از سوی دیگر توزیع درامدی بازنشستگان دولتی تا پایان خرداد امسال نشان می‌دهد حدود 1.5 درصد تعداد بازنشستگان که بیش از 23 هزار نفر را شامل می‌شود حقوقی بیش از 20.7 میلیون تومان دریافت می‌کنند.